door Lizanne Ganzevles – Dat politiek en zorg ook heel goed samen kunnen gaan, bewijzen twee verpleegkundigen van GGz Centraal dagelijks in de praktijk. Bea van ’t Hul en Folkje Spoelstra wilden de beslissingen van bovenaf niet lijdzaam afwachten. In plaats daarvan namen ze al jaren geleden het heft in eigen hand door actief en zeer verdienstelijk deel te gaan nemen aan de lokale politiek in Ermelo. Lizanne Ganzevles sprak met ze af in ‘de Ontmoeting’ en vroeg naar hun kijk op de politiek en zorg.
De dames zitten gebroederlijk bij elkaar aan een tafeltje met een cappuccino binnen handbereik. Ze kennen elkaar goed, zowel vanuit de politiek als vanuit het werk op landgoed Veldwijk. Folkje is gedragstherapeutisch werker op het Marina de Wolfcentrum (angst en dwang) en sinds 2010 raadslid in Ermelo namens de ChristenUnie. Ze staat tweede op de kandidatenlijst van de
Gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart. Bea is als SPV’er werkzaam bij Fornhese (kinder en jeugd). Zij is fractievertegenwoordiger voor Progressief Ermelo en nummer vier op de lijst van haar partij.
Beiden zijn al jarenlang verpleegkundige in hart en nieren. Hoeveel invloed heeft het hulpverlenerschap op het uitoefenen van jullie rol als politicus?
Bea is duidelijk: “De zorgachtergrond helpt zeker in de politiek. Kennis van zaken hebben, weten waar het om draait. Zeker nu met bijvoorbeeld een onderwerp als de transitie jeugdzorg, dat raakt heel direct de doelgroep waar ik mee werk.” Folkje beaamt dit: “Een groot voordeel is dat we weten welke patiëntengroepen op ’s Heerenloo, Groot Emaus of GGz Centraal zitten. Ermelo is nu eenmaal een zorgdorp waarbij persoonlijke ervaringen het makkelijker maken om de complexiteit rondom die zorg goed te begrijpen. Daarnaast ondervind ik binnen het werk de gevolgen van beslissingen in de politiek aan den lijve. Dat raakt me natuurlijk en maakt zo’n dubbelrol soms best lastig.”
Wat vinden jullie van de bezuinigingen binnen de zorg?
Folkje geeft het een dubbel gevoel: “Duidelijk is dat er iets moet veranderen, de zorg is gewoon te duur. Vanuit de raad sta ik daar ook helemaal achter. Als verpleegkundige is het echter heel triest dat goede collega’s met echt specialistische kennis uit teams weg moeten door bezuinigingen; dat heeft invloed op de kwaliteit van zorg.” Bea knikt bevestigend: “Vanuit de politiek weten we welke bezuinigingen eraan komen en wat de transities gaan brengen. Mensen moeten steeds meer zelf doen, terwijl er minder zorg voorhanden is. Aan de achterkant wordt heel veel hulp weggehaald. Het overhevelen naar de gemeente zou betere zorg moeten geven, maar laten we eerst maar eens laten zien dat we de huidige kwaliteit van zorg kunnen evenaren. Uiteindelijk is het nog altijd een ordinaire bezuiniging onder het mom van dichterbij organiseren.” Folkje vult aan: “Mensen zijn helaas ook bang voor indianenverhalen die vaak niet kloppen. Straks gaat een ambtenaar echt geen diagnose stellen na een cursusje van zes dagen. Er zijn ook veel goede dingen als de zorg dichterbij komt te liggen.”
Hoe kijken jullie aan tegen de verschillende transities naar de gemeente toe (WMO, AWBZ, transitie jeugdzorg)?
Bea is helder: “Het is heel veel in korte tijd. Het is goed dat sommige zaken naar de gemeente gaan en dat de organisatie platter wordt. De vraag is wel of we straks in de eerste periode net zo’n goede kwaliteit kunnen leveren als nu. Daar heb ik wel mijn vraagtekens bij. Het moet allemaal met donder en geweld begin 2015 klaar zijn. Laatst bleek overigens uit een rapport van de commissie Geluk over de transitie jeugdzorg dat de hoofdlijnen in de Regio Noord-Veluwe al behoorlijk op orde zijn. Onze regio stond bovenaan op de lijst.” Folkje vindt wel: “Ergens is het goed dat er een stok achter de deur is. Er is nu wel duidelijkheid door het stellen van een datum. Probleem is echter dat er transities plaatsvinden in combinatie met bezuinigingen in de gezondheidszorg. Dat levert veel problemen op.” Even is ze kritisch: “Veel organisaties zijn te laat geweest met reageren op veranderingen die er al jarenlang aan zaten te komen. Ze wilden niet geloven dat het echt door zou gaan. Die hobbelen er nu achteraan.”
Welke bezuinigingsmaatregel draait te ver door?
Folkje maakt zich vooral zorgen over één punt: “Door de participatiewet die zoals het nu lijkt ingaat per 1 januari 2015, stromen er straks geen mensen meer in bij een sociale werkvoorziening. Deze nieuwe groep jonggehandicapten, die niet in staat is om zonder hulp te werken, kan dan bij de gemeente om steun vragen. Werkgevers hebben beloofd om voor hen de komende jaren banen te creëren. Het is echter maar de vraag of dat lukt vanwege bijvoorbeeld toenemende werkeloosheid. Mijn angst is dat deze groep mensen straks thuis komt te zitten, met alle gevolgen van dien. Dat gaat me echt aan het hart.” Ook Bea vindt het een slechte gang van zaken: “De zwakkeren in de samenleving kunnen zich niet goed verweren en zijn straks slachtoffer. Nu wordt het er doorheen gedrukt; over een paar jaar komen we er zeker weer op terug.”
Hoe maken jullie gebruik van jullie politieke ervaringen binnen GGz Centraal?
Bea geeft aan: “Binnen het directe cliëntencontact niet zoveel maar binnen de organisatie zit ik vaak met twee petten op. Ik ben nu bijvoorbeeld tweewekelijks gedetacheerd bij een Centrum voor jeugd en gezin. Daar wordt te snel zwaar geschut ingezet waar lichtere zorg zou kunnen volstaan. Dat signaleren is een eerste stap, want door de zorg beter te verdelen valt winst te behalen. Daarnaast kan ik ouders van cliënten informeren over de komende veranderingen. Ook geef ik voorlichting aan collega’s over de transitie jeugdzorg.” Folkje doet minder met haar politieke ervaring: “Eigenlijk pas ik het weinig toe binnen het werk. Veel van onze cliënten komen uit andere gemeentes en hebben geen binding met de plaatselijke politiek in Ermelo. Daarnaast wil ik niet teveel in een dubbelrol zitten. Wel attendeer ik cliënten natuurlijk op regelingen waar ze gebruik van kunnen maken bij hun gemeente.”
Welke boodschap zouden jullie aan de organisatie van GGz Centraal willen meegeven voor de komende jaren?
Bea is duidelijk: “Wees alert! Volg de bewegingen van Den Haag en probeer veranderingen voor te blijven. Daarvoor moet je zelf proactief zijn.” Folkje: “Positief blijven is ook belangrijk. Een negatieve spiraal lost uiteindelijk niets op. Ook deze situatie biedt kansen voor de toekomst. Daar echter tijdig op inspelen is van groot belang.”